Η σημασία του εαυτού στην ψυχοθεραπεία

Κάθε άνθρωπος τείνει να κινείται αυθόρμητα προς την ανάπτυξη του πλαισιώνοντας την επιβίωση και την αυτονομία του με βάση τα χαρακτηριστικά του. Το κέντρο της φύσης του ατόμου είναι έμφυτα θετικό και η τάση αυτοπραγμάτωσης θεωρείται ως βασικό ανθρώπινο κίνητρο παρόλο την ύπαρξη ανάλογων συμπεριφορών που αποσκοπούν στην μείωση της έντασης των διάφορων βιωμάτων. Στην επίτευξη της αυτοπραγμάτωσης, σημαντικό ρόλο παίζει η εμπλοκή του ατόμου σε εμπειρίες, συνειδητές ή μη, και η δυνατότητα εισαγωγής τους σε μία ευρύτερη αίσθηση του εαυτού για την προαγωγή της ανάπτυξης του.

Ο εαυτός, ο οποίος διαχωρίζεται από τον ανθρώπινο οργανισμό, εμφανίζεται ως μοναδικό εργαλείο για την προαγωγή της προσωπικής ανάτασης. Σίγουρα σημαντικό ρόλο παίζει τόσο η φύση του ατόμου όσο και η ανατροφή του. Ο εαυτός όμως διαμορφώνεται κατά την διάρκεια της ζωής και αποτελεί ένα συνειδητό κομμάτι στην αντίληψη του ατόμου. Η επαφή με το βιωτικό περιβάλλον και η αλληλεπίδραση του ατόμου με άλλους ανθρώπους είναι αυτά που σχηματίζουν τον εαυτό. Το άτομο είναι κατά βάση το προϊόν της έκθεσης, των εμπειριών της ζωής και της μάθησης. Οι αντιλήψεις και η σημασία που αποδίδεται σε αυτές δημιουργούν το πεδίο φαινομένων του ανθρώπου. Ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να αλλάξει όμως εξακολουθεί να υπάρχει η σταθερότητα, η ενότητα και η οργάνωση των αντιλήψεων που τον ωθεί να αντιστέκεται στην αλλαγή.

Κάθε άνθρωπος προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στο πως αντιλαμβάνεται τον εαυτό του και στο πως θα επιθυμούσε να είναι βάσει των όρων αξίας που έχει λάβει από το εξωτερικό του περιβάλλον. Η διαμόρφωση αυτών εξαρτάται από την ανάγκη για θετική αναγνώριση και αποδοχή από τους σημαντικούς άλλους. Αυτοί οι όροι αντανακλούν τις προϋποθέσεις που χρειάζεται να έχει το άτομο προκειμένου να λάβει την επιθυμητή αναγνώριση και αποδοχή. Σύμφωνα με αυτή τη διαδικασία δημιουργείται ένας ξεχωριστός εαυτός από τον οργανισμικό εαυτό. Οι όροι αξίας δημιουργούνται από τα πρώτα χρόνια ζωής του ανθρώπου, κυρίως από τους γονείς. Οι θετικοί όροι αξίας προάγουν την εξέλιξη του ατόμου ενώ αν είναι αρνητικοί τότε η αξιολόγηση των εμπειριών του ατόμου απομακρύνεται από τον ίδιο και κατά συνέπεια εμφανίζεται η απώλεια εμπιστοσύνης στον εαυτό διαστρεβλόνωντας αυτές. Το αποτέλεσμα είναι η μείωση της ικανότητας του ατόμου να αντιλαμβάνεται τα συναισθήματα του και να εισέρχεται σε ασυμφωνία εαυτού.

Στόχος της ψυχοθεραπείας είναι η δημιουργία μιας ισχυρής συμμαχίας, βασιζόμενης στην εμπιστοσύνη, που να μπορεί να υποστηρίξει την προσπάθεια δημιουργίας μιας συμφωνίας και μείωσης της έντασης διάφορων θεμάτων όπως άγχους, κατάθλιψης κτλ. Μέσα από την θεραπευτική σχέση, προσφέρεται ο απαραίτητος χώρος και χρόνος που χρειάζεται για να αισθανθεί το άτομο την ασφάλεια να αναστοχαστεί και να ανακατασκευάσει όλες εκείνες τις εμπειρίες που τον οδήγησαν σε  ανεπιθύμητα συναισθήματα και τα επακόλουθα συμπτώματα. Με αυτόν τον τρόπο του προσφέρεται το κατάλληλο πλαίσιο να πειραματιστεί προς νέες κατευθύνσεις βασιζόμενος πάντα στις προσωπικές του επιλογές.

Facebook
Twitter
LinkedIn
Email